Màu sắc là một trong những yếu tố cực kỳ quan trọng giúp hình thành nên một tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời ấn tượng nhất. Tuy nhiên, cũng giống như các quy luật khác như bố cục, typography và định dạng, màu sắc cũng có những nguyên tắc riêng mà gần như bạn bắt buộc phải biết nếu muốn theo đuổi sự nghiệp nghệ thuật sáng tạo của mình.
Vậy Nguyên tắc phối màu là gì? Có bao nhiêu nguyên tắc phối màu cơ bản? Hãy cùng Sconnect Academy đi tìm hiểu những nguyên tắc phối màu trong thiết kế ở bài viết dưới đây nhé!
Nguyên tắc phối màu là gì?
Nguyên tắc phối màu là các quy tắc để kết hợp các màu sắc để tạo ra một sự phối hợp màu sắc hài hòa và hấp dẫn cho mắt người nhìn. Đây là một yếu tố quan trọng trong nghệ thuật, thiết kế và trang trí. Các nguyên tắc phối màu này cung cấp một khung pha màu giúp bạn tạo ra các tổ hợp màu sắc tuyệt đẹp và thú vị trong các tác phẩm sáng tạo của mình.
Tuy nhiên, trong quá trình phối, bạn cũng cần phải chú ý đến sự tương phản và độ sáng của các màu sắc để có thể tạo ra một sự phối hợp màu sắc hài hòa và đẹp mắt.
Màu sắc có ý nghĩa như thế nào trong hội họa và thiết kế?
Màu sắc đóng góp một vai trò vô cùng quan trọng trong hầu hết các lĩnh vực của cuộc sống, đặc biệt là trong lĩnh vực thiết kế, hội họa. Nó có ý nghĩa quyết định then chốt cho một tác phẩm nghệ thuật sáng tạo hoàn chỉnh. Theo lịch sử tồn tại và thời gian phát triển, màu sắc cũng ngày càng đặt ra nhiều nguyên tắc và kiến thức chuyên sâu hơn dành cho các nghệ sĩ. Đó được gọi là Lý thuyết màu (Tiếng anh là: Color theory).
Những thông tin cơ bản nhất về màu cơ bản như sau:
– Màu sắc được phân chia ra thành 2 loại chính: Màu cơ bản và Màu thứ cấp (màu thứ cấp được trộn từ 2 loại màu sắc khác nhau tạo nên màu mới)
– Hai phân cực màu sắc hoàn toàn đối lập nhau đó là Màu nóng và Màu lạnh.
– Càng kết hợp nhiều màu sắc với nhau sẽ cho ra nhiều màu sắc khác với từng sắc độ cũng khác nhau, cuối cùng tạo ra được một bảng tròn phối màu đẹp cơ bản hoàn chỉnh (hay còn gọi là bảng màu cơ bản).
– Độ bão hòa hoặc độ sáng tối của các màu sắc là khác nhau, từ đây các khái niệm màu Hue, Value (độ sáng tối), màu Saturation (độ bão hòa) được ra đời
– Mỗi một màu sắc đại diện cho cảm xúc, giá trị và tinh thần riêng của con người hay của một tác phẩm nghệ thuật sáng tạo hoàn chỉnh. Ví dụ: màu đỏ đại diện cho sự nóng giận, màu hồng đại diện cho tình yêu, màu trắng thể hiện sự tinh khiết,…
6 nguyên tắc phối màu cơ bản trong thiết kế bạn cần phải biết
Có 6 nguyên tắc phối màu cơ bản mà bất kì nhà thiết kế hay họa sĩ nào, khí bước chân vào lĩnh vực sáng tạo nghệ thuật cần phải biết:
Phối màu đơn sắc – Monochromatic
Phối màu đơn sắc (Monochromatic) là một trong những nguyên tắc phối màu cơ bản trong thiết kế, nó sử dụng các tông màu khác nhau của một màu chính để tạo ra sự tương phản và sâu sắc trong thiết kế. Các tông màu trong phối màu đơn sắc đều có cùng nguồn gốc màu sắc gốc, chẳng hạn như màu xanh lá cây với các tông màu nhạt hoặc đậm khác của màu xanh lá cây.
Kỹ thuật phối màu đơn sắc thường được sử dụng để tạo ra sự thống nhất và cân đối trong thiết kế. Chính vì vậy, nguyên tắc phối màu này thường được sử dụng khá nhiều trong những tác phẩm mang phong cách tối giản. Sự đơn giản của chúng giúp thị giác của các khán giả không bị xao lãng quá nhiều vào các yếu tố bên ngoài mà chỉ tập trung hoàn toàn vào các yếu tố quan trọng được nhấn mạnh trong đó. Ngoài ra, cách phối màu này còn được sử dụng làm thành các Typeface đơn giản, giúp chung trở nên sắc nét và thu hút hơn.
Phối màu tương đồng – Analogous
Phối màu tương đồng (Analogous) là một trong những nguyên tắc phối màu trong thiết kế, nó sử dụng các màu gần kề nhau trên vòng tròn màu để tạo ra sự hài hòa và cân đối trong thiết kế. Phối màu tương đồng có tính chất đa dạng về màu sắc hơn nhiều so với phối màu đơn sắc. Chính vì vậy, khi sử dụng chúng, khách hàng có thể dễ dàng phân biệt các nội dung khác nhau trên sản phẩm. Mặc dù có sự pha trộn của nhiều màu sắc, nhưng khi các màu này đứng gần nhau trên vòng tròn màu sắc, chúng sẽ rất êm dịu và vừa mắt, không hề tạo ra sự rối rắm, phức tạp
Các màu tương đồng thường có sự khác biệt về độ sáng, độ đậm, hoặc ánh sáng của chúng. Tuy nhiên, chúng sử dụng các tông màu gần kề nhau nên tạo ra sự cân đối và hài hòa tự nhiên, và có thể tạo ra sự tương phản và điểm nhấn cho thiết kế. Tuy nhiên, để tạo ra một phối màu tương đồng đẹp và hiệu quả, cần phải chú ý đến sự cân bằng giữa các màu, tránh sự lặp lại quá nhiều vào một màu và sử dụng các màu khác nhau để tạo ra sự độc đáo và sâu sắc cho thiết kế.
Phối màu bổ túc trực tiếp – Complementary
Phối màu bổ túc trực tiếp là một trong những nguyên tắc phối màu cơ bản. Đây là sự kết hợp giữa hai màu đối lập trên vòng tròn màu sắc. Các màu đối lập khi được đặt cạnh nhau sẽ tạo ra sự tương phản và mang đến một sức hút mạnh mẽ trong thiết kế. Hai màu đối lập thường là màu nằm ở hai cực đối diện nhau trên vòng tròn màu (ví dụ như xanh dương và cam, đỏ và xanh lá cây, tím và vàng).
Sự phối hợp hai màu sắc đối lập nhau có thể tạo ra sự cân bằng và hài hòa trong thiết kế. Ví dụ, màu xanh dương và cam tạo ra một sự phối hợp mạnh mẽ, nhưng cũng có thể cân bằng bằng cách sử dụng màu cam nhạt hoặc xanh dương nhạt để tạo ra sự phối hợp nhẹ nhàng hơn.
Khi chọn màu cho phối màu bổ túc trực tiếp, các nhà thiết kế và họa sĩ sẽ thường chọn một màu sắc chủ đạo, sau đó sẽ kiếm màu đối xứng với nó làm màu bổ sung . Tuy nhiên, khi sử dụng phối màu này, bạn không nên sử dụng những màu có sắc độ nhạt vì sẽ làm mất đi tính tương phản cao giữa các cặp màu với nhau, vốn là điểm mạnh của phối màu này.
Phối màu bổ túc xen kẽ – Split-complementary
Nguyên tắc phối màu bổ túc xen kẽ là sự kết hợp giữa một màu chủ đạo và hai màu đối lập với nó. Trong phương pháp này, chúng ta sẽ chọn một màu chủ đạo trên vòng tròn màu màu, sau đó chọn hai màu nằm ở vị trí đối lập với màu chủ đạo. Ví dụ, nếu chọn màu chủ đạo là màu xanh dương, hai màu phụ sẽ là cam và đỏ đất.
Phương pháp này tạo ra sự cân bằng giữa sự tương phản mạnh mẽ của phối màu bổ túc trực tiếp và sự cân bằng hơn của phối màu tương đồng. Nó cũng cho phép chúng ta sử dụng một màu đối lập để tăng sức hút của thiết kế, nhưng cũng giữ cho màu sắc được cân bằng và không quá đối lập nhau.
Hiện nay, có rất nhiều tác phẩm chuộng nguyên tắc phối màu này. Họ sử dụng màu trắng và đen làm những màu chủ đạo và tô điểm chúng bằng các màu sắc thứ 3 vô cùng bắt mắt như đỏ và vàng. Cách phối màu như thế này tuy khá đơn giản và an toàn nhưng lại mang hiệu quả rất lớn. Tuy nhiên, cũng giống như phương pháp phối màu bổ túc trực tiếp, bạn cần lưu ý đến độ sáng, độ đậm và ánh sáng của các màu sắc được chọn.
Phối màu bổ túc bộ ba – Triadic
Nguyên tắc phối màu bổ túc bộ ba (Triadic) là phương pháp sử dụng ba màu sắc cách đều nhau trên vòng tròn màu. Trong phương pháp này, chúng ta chọn một màu chủ đạo trên vòng tròn màu, sau đó chọn hai màu cách đều khoảng cách với màu chủ đạo, tạo thành một tam giác trên vòng tròn màu. Ví dụ, nếu chọn màu chủ đạo là màu xanh, hai màu sắc phụ sẽ là màu đỏ và màu vàng.
Phương pháp này tạo ra sự cân bằng và sự tương phản mạnh mẽ giữa các màu sắc được sử dụng. Vì các màu sắc được chọn cách đều nhau trên vòng tròn màu, chúng ta có thể tạo ra sự độc đáo và sự thú vị cho thiết kế của mình.
Tuy nhiên, chúng ta cũng cần phải lưu ý đến độ sáng, độ đậm và ánh sáng của các màu sắc được chọn. Điều này giúp chúng ta tạo ra một sự cân bằng và sự tương phản phù hợp giữa các màu sắc được sử dụng. Nên chọn một màu sắc làm màu chủ đạo và sử dụng hai màu phụ như màu điểm nhấn để tăng tính thẩm mỹ của thiết kế.
Phối màu bổ túc bộ bốn – Rectangular Tetradic hay Compound Complementary
Nguyên tắc Phối màu bổ túc bộ bốn là phương pháp sử dụng bốn màu sắc. Phương pháp này sử dụng hai cặp màu bổ túc, nghĩa là hai màu trái ngược nhau trên vòng tròn màu, được sắp xếp thành hình chữ nhật.
Ví dụ, nếu chọn màu chủ đạo là màu vàng, hai màu bổ túc sẽ là màu xanh và màu tím. Một màu sắc thứ tư sẽ được thêm vào, thường là màu xanh lá cây hoặc màu cam, để tạo ra sự cân bằng và sự tương phản giữa các màu sắc.
Phương pháp này tạo ra sự cân bằng giữa các màu sắc đối lập, cùng với sự hài hòa giữa các màu bổ túc. Các màu sắc được sử dụng trong phương pháp này tạo ra một tác động mạnh mẽ và tươi sáng cho thiết kế, và cho phép sự linh hoạt trong việc sử dụng các màu sắc khác nhau. Tuy nhiên, việc sử dụng nhiều màu sắc có thể gây ra sự phức tạp và khó kiểm soát trong thiết kế.
Do đó, mẹo để chọn màu cho nguyên tắc phối màu này cũng khá cơ bản khi bạn cần chú ý cân bằng thật tốt giữa hai gam màu lạnh (xanh, tím) và nóng (đỏ, vàng, cam)
Tổng kết
Bài viết trên của Sconnect Academy đã cung cấp đầy đủ thông tin cho bạn về Nguyên tắc phối màu và 6 Nguyên tắc phối màu cơ bản trong thiết kế. Hy vọng rằng, với những thông tin trên sẽ giúp ích cho việc tư duy hiệu quả về cách thức phối màu vẽ và sáng tạo nghệ thuật tốt nhất cho bạn.
Nếu bạn đang tìm kiếm một khóa học chuyên sâu về việc Nguyên tắc hãy tìm hiểu ngay khóa học DIGITAL ART của chúng tôi để được tư vấn và đăng ký lộ trình bài bản, đáp ứng đúng nhu cầu cũng như mục tiêu của bạn nhé!
Bạn có biết: Digital Art là gì? xem chi tiết tại: https://sconnect.edu.vn/digital-art-la-gi/
HỌC VIỆN ĐÀO TẠO HOẠT HÌNH QUỐC TẾ SCONNECT
– Địa chỉ:
+ Hà Nội: Tòa nhà Toronto, ngõ 280 Nguyễn Xiển, Thanh Xuân, Hà Nội
+ TP. HCM: 139 Hồng Hà, Phường 9, Phú Nhuận, Thành phố Hồ Chí Minh
Fanpage: https://www.facebook.com/sconnect.edu.vn
Email: [email protected]
Hotline: 0961355069 – Ms. Huyen
HỌC VIỆN ĐÀO TẠO HOẠT HÌNH QUỐC TẾ SCONNECT
Sconnect Academy – https://sconnect.edu.vn/
