(LĐXH)-Đạo diễn - NSƯT Trịnh Lâm Tùng là người có tầm ảnh hưởng trong thế hệ nghệ sĩ thứ 3 của làng phim hoạt hình Việt Nam. Trên hành trình chinh phục giấc mơ hoạt hình, anh đã không ít lần trăn trở về lớp kế cận của ngành.

Đã đến lúc đi tìm truyền nhân kế cận

NSƯT Trịnh Lâm Tùng xuất hiện cùng chiếc khăn bà ba như một thương hiệu cá nhân về hình ảnh vị đạo diễn bình dị mà chất phác. Anh được biết đến với vai trò là đạo diễn - hoạ sĩ - CEO Công ty Alpha Animation Studio, đồng thời là giảng viên, thành viên Hội đồng cố vấn học thuật của Học viện đào tạo hoạt hình Sconnect Academy of Media Arts (SAMA). Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện thú vị với anh về những nỗi trăn trở tìm hướng phát triển ngành hoạt hình Việt Nam.

Anh có thể chia sẻ về hành trình chinh phục ước mơ và cách anh giữ ngọn lửa đam mê suốt thời gian qua?

NSƯT Trịnh Lâm Tùng: Tôi bắt đầu sự nghiệp từ những vị trí nhỏ nhất, hỗ trợ các anh chị thế hệ trước trong Hãng phim Hoạt hình Việt Nam, phụ giúp hoàn thiện những chi tiết nhỏ trong một phân cảnh rồi đến các vị trí cao hơn. Trong hơn 20 năm làm nghề, trải qua nhiều thăng trầm và khó khăn, nhưng ngọn lửa nhiệt huyết trong tôi vẫn sục sôi và như bản thân đã từng chia sẻ: “Tôi vẫn làm phim, sẽ làm tiếp. Sản phẩm hay nhất của tôi là sản phẩm chưa được làm ra”.

Sự nghiệp của tôi gắn liền với những tác phẩm giàu tính nhân văn như: Càng to càng nhỏ (2011); Một lần đào ngũ (2015) hay mới đây là bộ phim hoạt hình 3D Trạng Quỳnh thời Nhí Nhố đã có được một vị thế nhất định trong giới mộ điệu.

Tôi hãnh diện kể về con đường theo đuổi đam mê có phần gian khó nhưng quý giá của mình. Từ những ngày đầu còn “nhặt nhạnh" tác phẩm vẽ lỗi của các họa sĩ khác ở Hãng phim Hoạt hình Việt Nam cho tới ngày tác phẩm của mình được công chiếu rộng rãi, đây là một hành trình đầy chông gai nhưng xứng đáng.

Ngọn lửa nhiệt huyết và sự tận tâm với nghề luôn hiện hữu trong tim tôi. Tới nay, khi đang trên đà định vị thương hiệu hoạt hình Việt, chứng kiến dòng chảy hoạt hình qua nhiều thập kỷ, tôi bắt đầu trăn trở về những truyền nhân tiếp theo - thế hệ thứ 4 - những người quyết định tương lai phát triển thịnh vượng của ngành trong chục năm tới.

Công việc của người đạo diễn cần rất nhiều đức hy sinh. Đó là một nghề mang đầy tính trải nghiệm, hoạt động không ngừng nghỉ, nhịp thở đam mê luôn được duy trì với sự sáng tạo, hoài bão và nhiệt huyết. Tuy nhiên, muốn làm được đạo diễn hoạt hình bạn cần một bộ óc có tính quản lý và sự nhạy bén khi sắp xếp quy trình sản xuất. Điều này dường như tại Việt Nam chưa trường lớp chính quy nào đào tạo cho các bạn trẻ.

Kỷ nguyên mới cho ngành hoạt hình Việt

Anh nhận định như thế nào về ngành hoạt hình hiện nay? Hướng đi nào phù hợp cho ngành trong tương lai?

NSƯT Trịnh Lâm Tùng: Trong năm 2023 vừa qua, những thay đổi lớn trong ngành hoạt hình Việt đã tạo tiền đề phát triển và gỡ rối cho trăn trở của bản thân. Tôi đã nhận lời tham gia trực tiếp vào quá trình giảng dạy lớp Master Class: Đạo diễn Hoạt hình của SAMA - Chương trình học chuyên sâu đặc biệt dành cho những bạn trẻ đam mê làm phim hoạt hình tại Việt Nam.

Hiện nay tôi vẫn đang làm nghề, vẫn không ngừng hoạt động, sáng tạo và học hỏi từ những người xung quanh. Kể cả từ những bạn trẻ - học trò của mình, tôi học hỏi từ các bạn nguồn năng lượng mới, giữa chúng tôi không có khoảng cách thầy trò. Tất cả đều là nghệ sĩ, đều là người yêu sự sáng tạo, chúng tôi đồng điệu, đồng cảm và sẵn sàng đồng hành để mang thương hiệu hoạt hình Việt vươn xa hơn nữa. Tôi trân quý công sức của cả người học và người dạy, đó là những nỗ lực không ngừng nghỉ để thương hiệu hoạt hình Việt ngày càng phát triển.

Học trò 10 năm kinh nghiệm vẫn "cắp sách" tìm thầy

Anh nhận định thế nào về cơ hội và thách thức của thế hệ truyền nhân của nghề Đạo diễn hoạt hình trong tương lai. Tiềm năng của các học viên khoá Master Class như thế nào?

NSƯT Trịnh Lâm Tùng: Dù có nhiều khó khăn, song "lửa nghề" với ngành hoạt hình sẽ được truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác. Muốn có một cú bật nhảy cho tương lai của ngành thì cần "góp lửa thành bão" - cần nhiều thế hệ, nhiều cá nhân cùng tập hợp kết nối để thổi bùng đam mê. Lớp học truyền lửa đã được tổ chức ra như thế tại SAMA với sự tham gia của các nghệ sĩ lão làng, chia sẻ lại cho giới trẻ với tâm niệm tạo một bước đà cho cú bật của thế hệ tiếp theo.

Các bạn học viên rất trẻ, sự nhiệt huyết cháy bỏng khiến tôi thấy mừng. Mừng cho truyền nhân sau này của ngành, cho thế hệ kế cận - những người sẽ làm tốt hơn chúng tôi của hôm nay. Họ là những người đang được đào tạo, về sau cũng sẽ tiếp tục đào tạo các thế hệ tốt hơn nữa cho tương lai. Phương thức hoạt động là học hỏi bằng hình thức học chéo, giữa thế hệ này qua thế hệ khác, giữa nghệ sĩ này qua nghệ sĩ khác với tinh thần cầu thị, khiêm tốn và cởi mở.

Trong lớp học, không khó để thấy những "học trò" có nhiều năm kinh nghiệm với các tác phẩm được xem là thành công với độ nhận diện cao như đạo diễn hoạt hình Phan Thị Thơ, chuyên gia diễn hoạt 3D Phạm Quốc Cường, nhà biên kịch Đỗ Tuấn Anh… Điều này chứng tỏ tinh thần học hỏi không ngừng của các nghệ sĩ và hướng khai thác mọi nguồn lực đa dạng của toàn ngành.

Sconnect Academy of Media Arts - Học viện đào tạo sản xuất phim hoạt hình đầu tiên tại Việt Nam. Đơn vị tiên phong mang chương trình đào tạo Đạo diễn hoạt hình về cho thế hệ trẻ người Việt - một chương trình chưa tìm thấy ở bất kỳ ngôi trường nào. Khoá học được kỳ vọng là cái nôi cho các nghệ sĩ trẻ, đam mê sản xuất phim hoạt hình, nơi mà các bạn được học toàn diện để trở thành người thổi hồn cho những bộ phim hoạt hình chất lượng cao chứ không chỉ là học để làm một người biết dùng công cụ diễn hoạt.